W najbardziej na wschód wysuniętym punkcie województwa opolskiego w dolinie rzeki Mała Panew, leży miasto Zawadzkie. W miejscu tym w 1836 roku, hrabia Renard wzniósł hutę, która od nazwiska jej pierwszego pełnomocnika generalnego Franciszka von Zawadzki otrzymała nazwę "Zawadzki - Werk". Po wybudowaniu huta posiadała 4 fry-szerki o podwójnych paleniskach i cztery młoty kuźnicze, ale już w 1841 r. wybudowano piece pudlarskie, a w dwa lata później walcownię prętów i drobnych profili.
W latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku huta wysunęła się na czoło w śląskim przemyśle hutniczym, głównie dzięki produkcji wysokiej jakości stali resorowej.
W 1855 roku właścicielem huty staje się Spółka Akcyjna "Minerwa" i następuje dalszy dynamiczny jej rozwój. Wybudowano 25 pieców do topienia żelaza, 3 młoty parowe, walcownię grubą i walcownię drobną.
W 1871 roku huta w Zawadzkiem wraz z wieloma okolicznymi zakładami i małym kapitałem Spółki Akcyjnej ""Minerwa" przechodzi pod zarząd Spółki Akcyjnej "Oberschlesische Eisenbahnbedarf" A.G. W latach następnych występują duże wahania koniunktury gospodarczej. Po okresie największego rozkwitu w 1873 r. huta przeżywa kolejne lata rozwoju i regresu.
W latach lepszych wyników ekonomicznych następują dalsze modernizacje, a w roku 1911 ówczesny zarząd huty decyduje się przekształcić ją na fabrykę usług trakcyjnych.
Do 1914 roku zdołano wybudować halę, w której rozpoczęto produkcję rozjazdów kolejowych i wybuch pierwszej wojny światowej przeszkodził w dalszej realizacji zamierzeń. W latach wojny hutę przestawiono na produkcję pocisków do armat, podwozi do armat i miotaczy min oraz ciągników.
Po wybuchu rewolucji, 9 listopada 1918 r. załoga zastrajkowała i przystąpiła do wyboru wydziałowych radców robotniczych i wojskowych ustalając jednocześnie 8-mio godzinny dzień pracy. W latach powstań śląskich Zawadzkie i huta były okresowo zajęte przez powstańców, a załoga przebudowywała w tym czasie wagony towarowe na pancerne, produkując w ten sposób trzy pociągi pancerne na potrzeby powstańców.
Po ostatecznym zatwierdzeniu podziału Górnego Śląska, który nastąpił 28 maja 1923 r., huta zostaje odcięta od tradycyjnego dostawcy wsadu którym była huta "Pokój" w Nowym Bytomiu, a znaczne oddalenie od hut w głębi Niemiec powoduje stopniowe załamanie jej rozwoju. Powstanie Ill-ciej Rzeszy i przestawienie huty na produkcję zbrojeniową powoduje stopniowy jej rozwój. Wydział mło-towni zostaje wyposażony w nowoczesne prasy o nacisku 2500 t. oraz młoty przeciwbieżne i piece obrotowe. Miało to miejsce w 1939 r. i w latach późniejszych.
W latach Il-giej wojny światowej huta zatrudnia około 5000 pracowników z czego połowa to jeńcy wojenni i sprowadzeni na roboty przymusowe Rosjanie, Polacy, Francuzi i Włosi. 22 stycznia 1945 r. Zawadzkie zostało oswobodzone przez wojska radzieckie, jednak przejęcie huty przez władze polskie nastąpiło dopiero po zakończeniu wojny. Huta była opustoszona. Pozostały tylko puste hale fabryczne i zdewastowane fundamenty. W tej sytuacji pierwszym zamiarem władz było utworzenie na jej terenie zbiornicy złomu. Ambicją pozostałej w Zawadzkiem załogi huty było jednak uruchomienie produkcji hutniczej. Delegacja załogi, wysłana do władz hutniczych w Katowicach uzyskała zmianę decyzji i w 1946 r. huta daje pierwszą produkcję przyjmując nazwę "Huta Andrzej".
Początkowo produkcja ograniczała się do remontu wagonów i montażu rozjazdów kolejowych.
Jednak już w 1947 r. uruchomiony został wydział kuźni i następuje dynamiczna odbudowa kolejnych wydziałów produkcyjnych m. in. w 1949 r. - Odlewnia Żeliwa, Narzędziowni i Remontowego, w 1952 r. - Obróbki Cieplnej i w 1953 r. - Konstrukcji Stalowych. W 1954 r. zmieniono nazwę Huty na "Huta im. gen. Karola Świerczewskiego".
Punktem zwrotnym w rozwoju Huty stają się lata 1961-1965 kiedy to na obszarze około 7 h powstaje nowa ru-rownia w skład której wchodzą: walcownia na gorąco rur bez szwu o projektowanej zdolności produkcyjnej 85.000 ton/rok, ciągarnia i walcownia rur na zimno o projektowanej zdolności 55.000 ton/rok oraz wiele innych nowoczesnych obiektów towarzyszących. Od tego momentu Huta wykonująca dotąd szeroki, często dość przypadkowy asortyment produkcji ukierunkowuje się na produkcję określoną której zasadniczymi asortymentami są: rury gorąco walcowane i ciągnione na zimno, odkuwki matrycowane i rozjazdy kolejowe. Od 1982 r. Huta, zgodnie z ustawą o przedsiębiorstwach państwowych, podlega Ministerstwu Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego.
[wróć]
