Dzieje ruchu polskiego na Górnym Śląsku - chronologia



1821- początki działalności publicznej Józefa Lompy

1848- Wiosna ludów na Górnym Śląsku początek zorganizowanego ruchu polskiego.
- pierwsze żądania ochrony praw języka polskiego na G. Śląsku.
- pierwsza gazeta polska: "Dziennik Górnoślązki" ( 1848 )

Działają : Józef Lompa , Emanuel Smółka , Karol Kosicki , Aleksander Mierozowski , Józef Łepkowski , Józef Szafranek i Marcin Gorzołka.

Powstanie Klubu Narodowego w Bytomiu.
-wybór polskich posłów do parlamentu pruskiego ( Gorzołka , Szafranek )

Lompa 1796 - 1864 Juliusz Ligoń Korfanty 1873 - 1939

Karol Miarka 1825 - 1882

1850 - początek działalności Karola Miarki obrońcy j. polskiego

1868 - K . Miarka wydaje ,,Zwiastuna Górnośląskiego.

1869 - wydanie 1 numeru ,, Katolika ,, przez Karola Miarkę.

1869 - działalność Juliusza Ligonia i Juliusza Szaflika w Zawadzkiem i Chorzowie.

1874 - wydanie Gazety Górnośląskiej Franciszka i Stanisława Przyniczyńskich.

1875 - założenie Czytelni Polskiej w Bytomiu przez Fr. Chłapowskiego,

1888 - powstanie Towarzystwa Polsko - Górnośląskiego w Raciborzu Józef Rostek

1889 - początki Nowin Raciborskich Karola Maćkowskiego.

1890 - Gazeta Opolska Bronisława Koraszewskiego.

1893 - początki polskiej akcji wyborczej na G. Śląsku: F. Strzoda, F. Robota, P. Radwański.

1900 - Powst. Towarzystwa Polsko - Katolickiego w Opolu - B. Koraszewski.

1901 - Wystąpienie Wojciecha Korfantego i pocz . działania ruchu narodowego na G . Śl . - broszura ,, Precz z Centrum ,,
- wyd . ,,Górnoślązaka - pierwsze pismo polskie w duchu narodowo – polskim. na G. Śl.

1903 - Polacy uzyskują w wyborach 44 tys. głosów ( 17,7% )
Korfanty wchodzi w skład koła Polskiego w parlamencie niemieckim.

1905 - powtórny wybór Korfantego do Reichstagu.

1907 - wybór pięciu polskich posłów do niemieckiego parlamentu:
ks. Paweł Brandys, ks. Aleksander Skowroński, Teodor Jarkowski, Wojciech Korfanty, Adam Napieralski. Na miejsce Skowrońskiego ks. Józef Wajda.

1912 - ponowne wybory i czterech posłów polskich: Brandys, Paweł Dombek, Wojciech Sosiński, Maciej Mielżyński

W 1914 r. działają na G. Śląsku 494 polskie organizacje zrzeszające 46 tys. członków. Wychodzi 21 gazet. W tym 4 dzienniki

Polscy pisarze śląscy:

  • Konstanty Damrot z Lublińca
  • Norbert Bończyk
  • Juliusz Ligoń
  • Jakub Kania z Siołkowic
  • Juliusz Roger
  • Jan Nikodem Jaroń