Dania

Kraj: Dania
Członek UE od: 1973 roku
System polityczny: Monarchia Parlamentarna
Stolica: Kopenhaga
Powierzchnia kraju: 43 094 km2
Liczba mieszkańców: 5 300 000
Waluta: Korona Duńska

Położenie
--------------------------------------------------------------------------------

Dania - państwo w północnej części kontynentu europejskiego, na Półwyspie Jutlandzkim, pomiędzy Morzem Bałtyckim i Morzem Północnym. W skład państwa wchodzi ponadto 475 wysp na obszarze Cieśnin Duńskich (w tym 100 zamieszkałych).
Ludność
--------------------------------------------------------------------------------

5,15 mln mieszkańców (1991), średnia gęstość zaludnienia 119,5 osoby/km2. W 1991 w miastach zamieszkiwało 87% ludności.
Społeczeństwo tworzą w ogromnej większości Duńczycy (97,2% ogółu), pochodzący z innych krajów skandynawskich stanowią niewielką grupę (0,4%), ponadto kraj zamieszkują Turcy (0,5%), Brytyjczycy (0,2%), emigranci z byłej Jugosławii (0,2%). Najliczniejszą mniejszościową grupę etniczną stanowią Eskimosi (1,5%).
Religia luterańska jest wyznaniem dominującym (90,6% ogółu społeczeństwa), katolicy są grupą niewielką (0,5%), pozostała część społeczeństwa (ok. 9%) wyznaje religie niechrześcijańskie. Wskaźnik alfabetyzacji wynosi 99%. Przeciętna długość życia mężczyzn 73, kobiet 78 lat.
Warunki naturalne
--------------------------------------------------------------------------------

W skład Królestwa Danii, poza Danią właściwą, zajmującą większą część Półwyspu Jutlandzkiego, oraz wyspami w Cieśninach Duńskich, wchodzą Wyspy Owcze (terytorium autonomiczne) i Grenlandia (wewnętrzna autonomia w ramach Królestwa Danii). Największymi wyspami Danii właściwej są: Zelandia (7017 km2), Fionia (3259 km2), Lolland (1241 km2), Bornholm (587 km2) i Falster (514 km2).

Dania jest krajem morskim, pod względem warunków naturalnych - przejściowym pomiędzy Europą Północną i Środkową. Geologicznie terytorium Danii związane jest z trzonem kontynentalnym Europy. Górnokredowe wapienie i kreda pisząca, najstarsze z występujących na powierzchni osadów, tworzą krajobraz północnej Jutlandii i wybrzeża typu klifowego na wyspach Mřn i Zelandia.
Dania jest krajem nizinnym, najwyżej położony punkt, wzgórze Yding Skovhřj osiąga wysokość zaledwie 173 m n.p.m. Większa część powierzchni kraju ukształtowana została w okresie ostatniego zlodowacenia. Granicę krajobrazów wyznacza zlodowacenie Würm, ciągnące się w kierunku południkowym przez cały Półwysep Jutlandzki.
Wschodnia część Jutlandii pokryta jest wzgórzami moreny czołowej i dennej z licznie występującymi jeziorami, na zachodzie zaś dominują monotonne równiny sandrowe. Na północy półwyspu spotkać można później ukształtowane formy rzeźby terenu: równinne obszary powstałe wskutek akumulacyjnej działalności morskiej. W związku ze zróżnicowaniem podłoża, we wschodniej części kraju ukształtowały się urodzajne gleby gliniaste, na zachodzie zaś, na obszarach równin sandrowych, powstały słabe gleby piaszczyste, nierzadkie są w tej części wydmy i torfowiska.
Sieć rzeczna dobrze rozwinięta. Jej charakterystyczną cechą jest występowanie dużej liczby krótkich rzek i (szczególnie na wschodzie) licznych jezior. Najdłuższa rzeka - Gudenĺ - 158 km. Klimat umiarkowany morski, średnie temperatury lipca: 14-22 °C, stycznia: -1-2 °C, roczna suma opadów: 600 mm.
Historia
--------------------------------------------------------------------------------

Zjednoczone państwo duńskie powstało w X w. i do XVII w. pozostawało znaczącą potęgą w Europie Północnej. Wskutek długotrwałych wojen ze Szwecją, prowadzonych z przerwami w latach 1563-1658, Dania utraciła na rzecz Szwecji Gotlandię, Skanię i część Norwegii. Od tego czasu rozpoczął się upadek mocarstwowego znaczenia kraju. W 1815 utrata Norwegii na rzecz Szwecji.

W 1849 wydano pierwszą duńską konstytucję, utworzono dwuizbowy parlament, a kraj przekształcił się w monarchię konstytucyjną. Po przegranej wojnie z Austrią i Prusami w 1864 Dania proklamowała neutralność. Po wybuchu I wojny światowej Dania pozostała neutralna, co w konsekwencji spowodowało bardzo szybki wzrost gospodarczy w tym okresie.

Podczas II wojny światowej kraj został zajęty przez Niemców, którzy powołali marionetkowy rząd. Przez cały okres okupacji rozwijał się na terenie Danii silny ruch oporu. Wyzwolona w maju 1945, w tym samym roku weszła w skład ONZ, od 1949 w NATO, od 1960 w EFTA, 1 I 1973 przystąpiła do EWG. W 1972, po śmierci Fryderyka IX, tron duński objęła jego córka - królowa Małgorzata II.

Ustrój polityczny
--------------------------------------------------------------------------------

Monarchia parlamentarna, głową państwa jest król. Władzę ustawodawczą sprawuje monarcha wraz z jednoizbowym parlamentem. Kadencja parlamentu trwa cztery lata. Władzę wykonawczą posiada rząd.

Gospodarka
--------------------------------------------------------------------------------

Dania jest krajem dobrze rozwiniętym gospodarczo. Chociaż podstawową rolę w wytwarzaniu dochodu narodowego spełnia przemysł, rolnictwo tego kraju stoi na bardzo wysokim poziomie i od wielu lat uważane jest za przodujące w Europie.

Przemysł
--------------------------------------------------------------------------------

W Danii brak większych bogactw naturalnych. Występują jedynie niewielkie złoża węgla brunatnego - w rejonie Ĺlborgu, kaolinu, piaskowców i granitów - na Bornholmie, soli kamiennej - w Thyborřu. Ponadto kraj posiada udokumentowane złoża gazu ziemnego szacowane na 70-80 mln m3, zalegające pod dnem Morza Północnego.

Rolnictwo
--------------------------------------------------------------------------------

Duńscy rolnicy zajmują jedno z czołowych miejsc w świecie pod względem wydajności. Produkcja roślinna obejmuje przede wszystkim uprawę zbóż. Średnie plony przedstawiają się następująco: pszenica - 52 q/ha, jęczmień - 40 q/ha, owies - 38 q/ha. Pierwszoplanową rolę w duńskiej gospodarce rolnej odgrywa produkcja zwierzęca.

Podstawowym kierunkiem rolnictwa jest tradycyjnie hodowla bydła mlecznego i trzody chlewnej. Ponadto znaczącą rolę odgrywa drób. Dania jest światową potęgą w produkcji i eksporcie mleka i mięsa. Udział duńskiego mięsa w handlu międzynarodowym sięga ok. 15% (I miejsce w świecie), w przypadku masła odsetek ten wynosi 17% (II miejsce w świecie). Warunki naturalne sprzyjają rozwojowi rybołówstwa, ponad 2/3 połowów przeznacza się na eksport.

Adresy
--------------------------------------------------------------------------------

Ambasada Królestwa Danii

ul. Rakowiecka 19, 02-517 Warszawa

tel. 848 26 00, 3912 03 21 (Komertel)

fax 848 75 80, 3912 13 57 (Komertel)

e-mail: wawamb@wawamb.um.dk

www:http://www.amabasadadanii.pl/

Oficjalna strona rządowa Danii

http://www.stm.dk/

Przedstawicielstwo przy UE

http://www.europa.eu.int/comm/offices.htm#dk

Ministerstwo Spraw Zagranicznych

http://www.um.dk/

Polskie placówki dyplomatyczne
--------------------------------------------------------------------------------

Ambasada RP

Richelieus Allé 12, DK - 2900 Hellerup Kopenhaga

tel. (0-045) 39 46 77 00, fax (0-045) 39 46 77 66

e-mail: konsulat@ambpol.dk;

strona www:http://www.ambpol.dk/